Üreme Sistemi
Canlılar soylarını devam ettirebilmek için üremek zorundadırlar.Üreme, canlının ortak özelliklerinden biridir. İnsanlar da var olduğu günden beri ürer. Üreme organlarının oluşturduğu, üremenin gerçekleştiği sisteme üreme sistemi denir. Üreme işini gerçekleştiren hücreler, üreme hücreleridir. İnsanda üreme, üreme organlarıyla gerçekleşir. Üreme sisteminin temel görevi dişi ve erkek bireyde üreme hücrelerini meydana getirmektir.Üreme hücreleri diğer vücut hücrelerinden farklıdır. Vücut hücrelerinin yarısı kadar kromozom taşırlar.Üreme organları, erkek ve kadın bireylerde biçim olarak farklı yapıdadır.
Erkek Üreme Organı
Erkek üreme organında en önemli yapı erbezleri (testisler) dir. Testisler, sağda ve solda olmak üzere testis torbasının içinde yer alır. Ergenlik çağında faaliyete geçer. Erkek üreme hücresi sperm; testislerde üretilir, penis aracılığıyla vücuttan uzaklaştırılır. Erkeklikle ilgili birçok hormon da testislerden salgılanır.
Dişi Üreme Organı:
Kadın üreme organları, yumurtalık (ovaryum), yumurta kanalı (oviduk), döl yatağı (rahim) ve vagina olmak üzere dört yapıdan meydana gelir. Dişi üreme hücresi olan yumurta, yumurtalıkta oluşur. Ergenlik çağında her ay bir yumurta gelişerek yumurta kanalından dışarıya bırakılır. Buna ovulasyon denir. Döl yatağı, döllenen yumurtanın anne karnında tutunup geliştiği yerdir. Bebek, doğana kadar gelişimini burada sürdürür.
Üreme sistemi, sinir sistemi ve iç salgı sisteminin salgıları ile kontrol edilir. Erbezlerinde erkeklik hormonu androjen salgılanır. Bu hormona testosteron da denir. Testosteronun eşey organlarının büyümesi, sakal çıkması, sesin kalınlaşması gibi etkileri vardır. Kadınlarda progesteron ve östrojen hormonu salgılanır. Bu hormon, sesin incelmesi, göğüslerin çıkması, ay halinin görülmesi gibi olayları kontrol eder.Üreme organlarının sağlığı için temizliğe özen gösterilmeli, iç çamaşırları, temiz kullanılmalı, tuvaletlerin temizliğine dikkat edilmelidir.
Üreme sisteminin sağlığı ve korunması
Bütün diğer sistemlerimiz gibi üreme sisteminin sağlığı ve korunması çok önemlidir. Üreme sistemi, sinir sistemi ve iç salgı bezlerinin salgılarıyla kontrol edilir.Üreme sistemimizin sağlığını etkileyen etmenlerin başında sigara gelmektedir.Özellikle sigara içen kadınların çocuklarının gelişimi yavaş olur. Sigara içen bir anneden doğan çocuk akciğer hastalıklarına kolay yakalanır.Frengi, bel soğukluğu, AIDS gibi hastalıkların nedeni, evlilik dışı cinsel ilişkilerdir. Bu nedenle evlilik dışı cinsel ilişkilerden kaçınmak gerekir. Bu durum, toplum yaşamını alt üst eden ve insan onurunu zedeleyen kötü bir davranıştır.
Aile planlaması bilinçli bir şekilde yapılmalıdır. Aile planlamasının bilinçsizce yapılması da üreme sisteminin sağlığını bozar. Örneğin; kürtaj anne sağlığını bozan en önemli faktördür. kürtaj bir aile planlaması yöntemi olarak kabul edilmemektedir.Gerek üreme sistemimiz gerekse diğer sistemlerin sağlığının korunmasında eğitimin ve koruyucu hekimliğin önemi büyüktür.
Ekleyen : dersimiz.com