Maddenin Halleri ve Özellikleri

MADDELENİN HALLERİ

      Tüm maddeler atom ya da moleküllerden oluşur ve bu taneciklerin durumuna göre madde katı sıvı ve gaz halde bulunabilir. Bu hallere ise FİZİKSEL HALLER denir.

A.MADDENİN KATI HALİ

Tahta blok,kitap,kurşun kalem,demir sopa gibi maddeler katı maddelere örnek verilir.

Katı maddelerin özellikleri;

NOT: Katı haldeki bir maddenin şekil almış haline CİSİM denir. Örneğin altın bir madde iken altın bilezik bir cisimdir. 

 

B.MADDENİN SIVI HALİ

Su,meyve suyu, süt, zeytin yağı, alkol, civa gibi maddeler sıvı maddelere örnek verilebilir.

Sıvı maddelerin özellikleri;

 

C.MADDENİN GAZ HALİ

Hava, karbondioksit, oksijen birer gazdır.

Gaz maddelerin özellikleri;

D.MADDENİN PLAZMA HALİ

Hava, karbondioksit, oksijen birer gazdır. Maddenin 4. hâli plazmadır. Plazma evrendeki en yaygın maddedir ve evrendeki oranı %99'dan daha fazladır. Güneş, güneş sisteminde bulunan en büyük plazmadır.

Maddenin plazma hâli aşağıdaki gibi özetlenebilir

 

Maddelerin fiziksel hallerinde meydana gelen değişimlerin tümü fiziksel değişmedir ve meydana gelen değişimin türüne göre farklı isimler alır.

ERİME: Maddenin katı halden sıvı hale geçmesidir. Bu sırada madde ısı alır. (Buzun su olması)

Buzun erimesi, dondurmanın erimesi örnektir.

 

DONMA: Maddenin sıvı halden katı hale geçmesidir. Bu sırada madde ısı verir. (Suyun buz olması)

Kışın göllerin ve derelerin üzerinin buz tutması, bulutlarda su halinde olan damlacıkların donup kar olarak yağması örnektir.

 

BUHARLAŞMA: Maddenin sıvı halden gaz hale geçmedir. Bu sırada madde ısı alır. (Suyun su buharı olması)

Örneğin elimize kolonya dökülünce serinletir çünkü buharlaşan kolonya elimizden ısı alır, elimizin sıcaklığı düşer.
Asılan ıslak çamaşırın kuruması da örnektir.

 

YOĞUNLAŞMA: Maddenin gaz halden sıvı hale geçmesidir. Bu sırada madde ısı verir. (Su buharının su olması)

Buzdolabından çıkan şişenin dışında su damlacıklarının oluşması örnektir.

 

SÜBLİMLEŞME: Maddenin katı halden sıvı hale geçmeden gaz hale geçmesidir. Bu sırada madde ısı alır. (Buzun su buharı olması)

Naftalinin süblimleşmesi, kuru buzun katıdan gaza geçmesi , katı iyotun ısıtılınca gaz hale geçmesi örnektir

 

Kırağı: Su buğusunun soğuk havalarda, yerde, bitkiler, ağaçlar ve diğer nesneler üzerinde donmasıyla oluşan ince su damlacıklarıdır.

KIRAĞILAŞMA: Maddenin gaz halden sıvı hale geçmeden katı hale geçmesidir. Bu sırada madde ısı verir. (Su buharının buz olması)

Sabah erken saatlerde çimlerin üzerinde oluşan kar tanecikleri, uçak motorundan çıkan su buharının aniden donması örnektir.


Ekleyen : dersimiz.com