Türk Edebiyatında İlkler

TÜRK EDEBİYATINDA İLKLER

  1. Türk Edebiyatı’nın ilk yazılı ürünleri, Türk adının geçtiği ilk Türkçe metin – Orhun Yazıtları M.Ö. 8.yy
  2. Orhun Yazıtlarını ilk okuyup çözümleyen – Danimarkalı bilgin Thomsen’dır.
  3. İlk Mesnevi, İlk didaktik şiir örneğimiz ve aruzla yazılan ilk eserimiz   –   Yusuf   Has   Hacip’in   yazdığı   Kutadgu Bilig.(11.yy)
  4. İlk   sözlük   –   Kaşgarlı   Mahmut’un   Divan-ı   Lügat-it Türk’üdür.
  5. İlk biyografik eser – Ali Şir Nevai’nin – Mecalis’ün Nefais
  6. Anadolu Türk Edebiyatında ilk biyografik eser – Edirneli Sehi Bey’in – Heşt Behişt’idir.
  7. Tasavvuf alanında ilk şair – Ahmet Yesevi’dir.
  8. İlk anı türü örneği – Babür Şah – Babürname’dir.
  9. İlk gezi türüyle eser – Evliya Çelebi’nin Seyahatnamesi’dir.
  10. İlk fabl örneği – Şeyhi’nin Harname’sidir.
  11. Divan Edebiyatında mahallileşme akımının temsilcisi ve şarkıyı icat eden: Nedim’dir.
  12. İlk özdeyiş örneklerini veren: Ali Bey / Lehçet’ül Hakayık
  13. Tanzimat Edebiyatı sanatçısı olan Şinasi, batılı anlamda ilk fabl örneğini vermiştir.
  14. İlk roman çevirisi – Fenelon’dan – Telemak ( Yusuf Kamil Paşa)
  15. İlk roman örneği – Şemsettin Sami – Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat.
  16. İlk edebi roman – Namık Kemal – İntibah ( Sergüzeşt-i Ali Bey)
  17. İlk tarihi roman – Namık Kemal – Cezmi ( 1880 )
  18. İlk köy romanı – Nabizade Nazım – Karabibik  ( 1890 )
  19. İlk realist roman – Recaizade Mahmut Ekrem  – Araba Sevdası.
  20. İlk psikolojik roman – Mehmet Rauf – Eylül’dür.
  21. İlk modern roman örneklerini –Halit Ziya Uşaklıgil’in – Mai ve Siyah – Aşk-ı Memnu.
  22. İlk tezli ( bir görüşü savunan ) romanımız – Nabizade Nazım – Zehra.
  23. İlk  öykü  örneklerini  –  Ahmet  Mithat  Efendi  –  Letaif-i Rivayat ( Bilinene göre ilk)
  24. Batılı anlamda ilk öyküye örnek – Samipaşazade Sezai – Küçük Şeyler.
  25. İlk  tiyatro  çevirileri  –  Ahmet  Vefik  Paşa  –  Moliere’den yapmıştır.
  26. Sahneye konulan ilk tiyatro eseri – Namık Kemal – Vatan Yahut Silistre.
  27. İlk özel gazate – Tercüman-ı Ahval (1860) Şinasi ve Agâh Efendi tarafından çıkarıldı.
  28. İlk epik tiyatro örneği – Haldun Taner – Keşanlı Ali Destanı.
  29. İlk uyaksız şiir – Abdülhak Hamit Tahran yazmıştır.
  30. Divan şiirinin ilk şairi – Hoca Dehhani’dir.
  31. İlk  pastoral  şiir  örneklerini  –  Abdülhak  Hamit  Tahran– Sahra’da vermiştir.
  32. İlk resmi gazete – Takvim-i Vakayi (1831)
  33. İlk yarı resmi gazete – Ceride-i Havadis (1840)
  34. İlk dergi örneği – Münif Paşa Mecmua-ı Fünun’dur.
  35. İlk mizah dergisi – Teodar Kasap’ın çıkardığı “Diyojen”.
  36. İlk antoloji – Harabat (Ziya Paşa)
  37. İlk  günlük  (batılı  anlamda)  Direktör  Ali  Bey  “Seyahat Jurnali”
  38. Yusuf  Kamil  Paşa’nın  yazdığı  yer  adları  bakımından zengin sözlük – “Lehçe-i Osmanî”
  39. Batı anlayışındaki ilk edebiyat tarihçimiz – Fuat Köprülü
  40. Kafiyeyi şiire serperek klasik nazım şekillerinden farklı ilk örnekleri veren – Tevfik Fikret
  41. Edebiyatımızdaki milli dönemin açılmasına öncülük eden – Mehmet Emin Yurdakul
  42. Şinasi’nin Edebiyata kazandırdığı ilkleri şunlardır:

 


Ekleyen : dersimiz.com