Algıyı Etkileyen Diğer Etmenler (Psikoloji)

ALGIYI ETKİLEYEN DİĞER ETMENLER:

 

A. Algıda Seçicilik ve Dikkat: Organizmaya aynı anda birçok uyarıcı etki eder. Ancak organizma bunlardan bazılarını algılar bazılarını algılamaz. Algılamada uyaranlar alanından kimilerinin seçilip kimilerinin ise görmezlikten duymazlıktan gelinmesine algıda seçicilik denir.

Genellikle seçicilik ile dikkat birbirine karıştırılır. İki durum birbiriyle ilişkilidir ancak aynı değildir. Dikkat bir olayın tümü ya da bir bölümü üzerinde zihin gücünün toplanması durumudur.

Dış etmenlerin doğrudan etkisiyle gerçekleşen irade dışı dikkate edilgen dikkat denir. (Örn: Ağlayan bir çocuğun sesi duyulunca oraya çevrilen dikkat.)

İradeyle gerçekleştirilen ve bir çaba ürünü olan dikkate ise etkin dikkat denir.(Ders çalışan öğrencinin dikkati).

 

Dikkati Belirleyen Etmenler:

1-İç etmenler: Dikkatin belirli bir yöne çevrilmesi, insanın gereksinim(ihtiyaç), ilgi, merak ve duygularına bağlıdır. Örneğin aç olan birinin dikkatini pastanedeki yiyecekler, tok olan birinin dikkatini içecekler çeker. dersimiz.com

2-Dış etmenler:

a) Uyarıcının kuvvet ve hacmi; Güçlü bir ışık,ses,koku dikkatimizi çeker.
b) Aşırı zıtlıklar; Buğday tarlasında bir gelincik dikkatimizi çeker.
c) Hareket eden uyarıcılar; Tiyatroda oturanların arasından birisinin ayağa kalkması.
d) Yenilik ve tanışıklık; Sınıfa yeni gelmiş bir öğrenci dikkatimizi çeker.
e) Alışılmışın dışındaki uyarıcılar Çok uzun ve ya çok kısa biri
f) Tekrarlar (yinelemeler); Tekrarlar (yinelemeler) dikkatimizi çeker.

 

B. Öğrenme – Geçmiş Yaşantılar

Geçmiş yaşantımız ve öğrendiklerimiz olayları algılamamızı değiştirir. Örneğin domuz etini bizim algılamamızla bir almanın algılaması farklıdır.  Ya da bir botanik uzmanının orman gezisinde algıladıkları bizimkinden farklıdır.

 

C.Beklenti, Tutum ve Önyargılar

 Buluşma yerinde arkadaşımızı bekliyorsak gelenleri arkadaşımıza benzetip öyle algılayabiliriz. Siyah kedinin uğursuz olduğu konusunda bir önyargımız varsa, siyah kedi gördüğümüzde onu anlamlandırmamız farklı olur.

 

D. Dürtü ve Güdüler

Bireyin ihtiyaçları algılamasını etkiler Ör: Aç olduğumuzda yiyecekleri daha lezzetli, tok isek daha sıradan algılarız.


Ekleyen : Nuray TAN