Söyleyiş ( Telaffuz)
A.
SÖYLEYİŞ ( TELAFFUZ)
Söyleyiş
(Telaffuz): En geniş anlamıyla konuşmayı sağlayan
hareketlerin tümüne söyleyiş (telaffuz) denir. Konuşmada ses tonu ve söyleyişin
(telaffuzun) önemi büyüktür.
Boğumlama:
Seslerden oluşan heceleri gerekli ses
değerlerini vererek bazı sesler ve heceleri atlamadan, değiştirmeden doğru,
güzel ve iyi anlaşılabilecek biçimde söylemektir.
Tonlama:
Anlatıma duygu, düşünce, heyecan,
yumuşaklık, sertlik katmak amacıyla seste yapılan farklılığa tonlama denir.
İnsan sesi ton bakımından kalın, ince ve tiz olmak üzere üçe ayrılır.
Vurgu:Konuşma sırasında bazı sözcük veya
hecelerin diğerlerine göre daha kuvvetli, daha şiddetli söylenmesine vurgu denir.
Vurgu ikiye ayrılır:
a)
Sözcük (Kelime) Vurgusu:
Konuşma sırasında bazı hecelerin
diğerlerine göre daha kuvvetli, daha şiddetli söylenmesine denir.
* Anlatımda vurgu söze duygu değeri
katar; söylenen sözün daha anlaşılır olmasını sağlar ve ahengi canlandırır.
* Türkçede genel olarak vurgu son
hecededir.
* Yer isimlerinde vurgu ilk veya orta
hecededir: Ankara - İstanbul - Sakarya gibi
* Kelimelere ek eklendiğinde, vurgu
son heceden bu eke geçer: Kitap - Kitapçı - Kitapçılık - Kitapçılar…
* Tek heceli kelimelerde vurgu
yapılmaz.
* Pekiştirme ekleri alan sıfatlardaki
pekiştirme ekleri vurguludur.
Dümdüz, Sapsarı, Masmavi
* Birleşik kelimelerde normalde iki
vurgu bulunur ancak genelde ilk kelimedeki vurgu daha güçlüdür.
Çanakkale
Konuşma sırasında bazı sözcüklerin
diğerlerine göre daha kuvvetli, daha şiddetli söylenmesine denir.
* Türkçede vurgulu sözcük (öğe)yükleme
en yakın sözcüktür.
* Vurgulu öğe aynı zamanda cümlenin de
en önemli öğesidir.
O elbiseyi dün ben pazardan aldım.
Ben o elbiseyi pazardan dün aldım.
Ekleyen : Editör 3