GÖKTÜRK DEVLETİ'NİN TÜRK TARİHİNDEKİ ÖNEMİ: Tarihte ilk defa Türk adıyla kurulan devlet, Göktürk Devleti'dir. Orhun Anıtlarını dikerek (II.Göktürk zamanında) Türk tarihi ve Türk edebiyatının ilk yazılı kaynaklarını oluşturmuş... devamı
Düzyazı Türleri - Düşünce Yazıları (Öğretici Türler) : 1.MAKALE: Bir gerçeği açıklamak, bir konuda görüş ve düşünceler öne sürmek ya da bir tezi savunmak, desteklemek için yazılan yazılara makale denir. Anlatım yalın ve yoğundur, nesnel bir nitelik taşır. Öne sürülen düşünce ve tez kanıtlanır.... devamı
RÖPORTAJ : Gazetecilerin bir yeri, bir kurumu ziyaret ederek o yerin özelliklerini, orada gördüklerini kişisel düşünceleriyle birleştirip fotoğraflarla belgeleyerek kaleme aldıkları yazı türüne "röportaj" denir. Bu terimin kökeni, Latincede "'toplamak, getirmek" anlamlarında kullanılan... devamı
Düzyazı Türleri / Anlatmaya Bağlı Türler - Efsane, Destan 1.EFSANE: Olağanüstü kahramanların hayatlarını ve başlarından geçen olayları anlatan yazı türüdür. 1. Hayal gücünün ürünü ve bilinen en eski türdür. 2. Arapçadaki karşılığı ustûre, Farsçadaki karşılığı fesane, Yunancadaki karşılığı ise mitos dur.... devamı
Ud kelimesinin aslı Arapça dır: "sarısabır veya ödağacı" anlamındaki "el-oud'dan gelir. Baştaki 'el'- kelimesinin, bazı dillerde olup bazılarında olmayan harf-i tarif (belirgin tanım edatı) olduğunu bilen Türkler bu edatı atmış, geriye kalan 'oud' ('eyn, waw, dal) kelimesini de -gırtlak yapıları... devamı
Makale Nedir? : Herhangi bir konuda, bir görüşü, bir düşünceyi savunmak ve kanıtlamak için yazılan yazılara denir. Gazete ve dergilerde yayımlanır. Bir gerçeği açıklamak, bir konuda görüş ve düşünceler öne sürmek ya da bir tezi savunmak, desteklemek için yazılan yazılara da "makale" denir.... devamı
HABER YAZILARI : Toplumda veya tabiatta meydana gelen çeşitli olay, durum ve görünümle ilgili bilgi ve duyurulara "haber"; bu haberlerin halka duyurulması amacıyla hazırlanan yazılara da" haber yazısı" denir. Haber yazıları, belli bir zamanda ve yerde olmuş olayları merakı giderecek... devamı
Düzyazı Türleri / Anlatmaya Bağlı Türler - Fabl, Halk Hikayeleri : 4.FABL: İnsanlar arasında cereyan eden olayları hayvanlar bitkiler ya da cansız varlıklar arasında geçiyormuş gibi göstererek bu yolla insanlara ahlak ve ibret dersi vermek örnek göstermek ya da bir düşünceye güç kazandırmak isteyen bir çeşit masaldır.... devamı
Türkçe'nin yazıldığı il alfabe, bugünkü bilgilere göre Batı'da "runik" diye tanınan Göktürk alfabesidir. Bu alfabenin eski Türk damgalarından doğduğu, dolayısıyla Türkler tarafından icat edildiği kabul edilmektedir. Türkler arasında VII-IX. yüzyılla arasında yaygın... devamı
Göktürk Devleti'nin yıkılmasından sonra kurulan Uygur hanlıklarından kalma eserlerdir. Daha çok Buda ve Mani dininin esaslarını anlatan metinlerdir. Bunlar Turfan yöresinde yapılan kazılarda ortaya çıkarılmıştır.... devamı
Düzyazı Türleri / Anlatmaya Bağlı Türler - Roman : Yaşanmış ya da yaşanabilecek olayları yer ve zaman belirterek bir kurgu içinde anlatan, öyküden daha uzun yazılara roman denir. Romanda olaylar geniş ve ayrıntılı olarak ele alınır. Romanda bir ana olay ve onu destekleyen küçük yan olaylar vardır.... devamı
OĞUZ TÜRKÇESİNİN ANADOLU'DAKİ İLK ÜRÜNLERİ (XIII - XIV. YY) : Oğuz Türkçesi,13.yy dan itibaren Anadolu'da Arapça ve Farsça'nın etkisiyle değişikliğe uğrar. Bu dönemin metinlerinde dinsel öğeler öne çıkar. Türk edebiyatında tasavvuf konusunu esas alan ve bu düşünceyi işleyen edebiyata tasavvuf edebiyatı denir.... devamı
Orhun Yazıtları Göktürk (Köktürk) imparatorluğunun ünlü hükümdarı Bilge Kağan döneminden kalan yazılı taşlardır. Bu taşlar, hem maddî hem de manevi bakımdan Türk dili, kültürü ve tarihinin en değerli anıtlarıdır. "Türk" kelimesi, Türk milletinin adı olarak ilk defa bu bengü taşlarda... devamı
BİYOGRAFİ (YAŞAM ÖYKÜSÜ): Edebiyat, sanat, siyaset, ticaret gibi alanlarda haklı bir üne kavuşmuş, tanınmış insanların hayatlarını, eserlerini, başarılarını okuyucuya duyurmak amacıyla yalın bir dille, tarafsız bir görüşle yazılan inceleme yazılarına "biyografi (yaşam öyküsü, hayat hikâyesi)" denir.... devamı
TASAVVUF FELSEFESİ : Tasavvuf, Allah'ın birliğini ve evrenin oluşunu varlık birliği (Vahdet-i Vücut) anlayışıyla açıklayan dinî ve felsefi akımdır. Tasavvuf, ayrıca Allah evren ve insanı bir bütün içinde görme ve insanın Allah ile,... devamı
MAKALE : Herhangi bir konuda bilgi vermek, bir gerçeği ortaya koymak, bir tezi kanıtlamak veya bir düşünceyi savunmak amacıyla kaleme alınan ve temel öğesi fikir olan yazılara "makale" denir. Makalenin özellikleri şunlardır: - Makalede temel unsur düşünce "fikir" dir.... devamı
CUMHURİYET DÖNEMİNDE ÖĞRETİCİ METİNLER : DENEME: Yazarın özgürce seçtiği bir konu üzerinde kesin yargılara varmadan kendi görüşlerini, düşüncelerini anlattığı düzyazı türüne deneme denir. Fransız yazar Montaigne, İngiliz yazar Bacon, edebiyatımızda Ahmet Haşim'in "Bize Göre" adlı eseri ilk... devamı
13-15. YÜZYILDA OLAY ÇEVRESİNDE OLUŞAN EDEBİ METİNLER : Bu dönemdeki eserlerin kaynağını, İslamiyet öncesi destanlar ve İslami dönemde oluşan hikayeler oluşturmaktadır. Bu eserlerden bazıları Arap ve Fars edebiyatlarından alınan olaylara milli unsurların eklenmesiyle oluşturulmuştur.... devamı
SOHBET :Bir yazarın günlük olaylar arasından seçtiği bir konuyla ilgili kendine özgü görüş ve düşüncelerini fazla derinleştirmeden karşısındakilere konuşuyormuşçasına anlattığı yazı türüne "sohbet (söyleşi)" denir. Sohbet yazılarına eskiden "muhasebe" denirdi.... devamı
Sözlü Edebiyat, Türklerin henüz yazıyı kullanmadıkları dönemdeki edebiyattır. Bu dönem edebiyatı sözlü olarak üretilmiş ve kulaktan kulağa yayılarak varlığını sürdürmüştür. Bu dönemde edebiyatımızı Şamanizm, Manihaizm, Budizm gibi dinler etkilemiştir. İslamiyet öncesi Türk edebiyatı... devamı
CUMHURİYET DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATININ ÖZELLİKLERİ :1-) 1923-1940: Kurtuluş Savaşı, birlik-beraberlik, ilke-inkılaplar, Atatürk-Halk, Anadolu ve Anadolu insanını, memleket edebiyatı, Türk tarihi, sosyal hayat, yoksulluk 2-) 1940 sonrası:II Dünya Savaşı, işçi-emekçi-halk-köylü, darbeler, bireysel duygu... devamı
FIKRA : Bir yazarın herhangi bir konu hakkındaki kişisel görüş, anlayış ve düşüncelerini kanıtlama gereği duymadan hoş bir üslupla yazdığı, kısa fikir yazılarına "fıkra" denir.Fıkranın özellikleri şunlardır: ● Köşe yazısı olan fıkralarda yazar, gündelik olayları özel bir görüşle, güzel bir üslupla... devamı
GÜNLÜK (GÜNCE) :Bir kimsenin düzenli olarak, günlük olaylarla ilgili yorumlarını, bunlardan kaynaklanan o günkü anlayışlarını, düşüncelerini, üstüne tarih atarak kaleme aldığı kısa yazılara "günlük" veya "günce" denir.Günlüğün özellikleri şunlardır:... devamı
İslamiyet öncesinden günümüze kadar kesintisiz gelen bir edebiyattır. Halk içinde yetişmiş ozanların icra ettiği bir edebiyattır. Temelinde sözlü bir gelenek vardır. Dili sadedir. Dörtlük ve yarım kafiye esaslıdır. Hece ölçüsü kullanılmıştır. Halkın dertlerini, sevinçlerini, her türlü duygularını işlemektedir. Koşma, destan... devamı
DİVAN EDEBİYATI NAZIM TÜRLERİ-1 :Klasik Türk Edebiyatında nazım, her zaman nesrin önünde tutulmuştur. Fakat nazım ve nesir karışık yazılan eserler de vardır.Edebiyatta tür dendiği zaman, ele alınıp işlenen konuya göre yapılan sınıflandırmalar akla gelmelidir. Aynı konu, mensur ya da manzum işlenebildiği gibi... devamı