Kültürün Tanımı, Özellikleri, Kültürel Kavramlar 1 (Sosyoloji)

KÜLTÜR

Kültür: İnsanların toplumsal yaşam içinde tarih boyunca ürettikleri bütün maddi ve manevi değerlerin hepsini dile getirir. Kültür maddi ve manevi olarak ikiye ayrılır.  Maddi kültür insanın doğa ile etkileşimi sonucu ürettiği her şeydir. Manevi kültür ise insanları birbirleri ile olan etkileşimi sonuncunda ortaya koydukları her şeydir. Kültür milli niteliğe sahiptir, her toplumun kendine özgü kültürü vardır.  Uygarlık ise kültürün evrenselleşmiş halidir. 

Kültürün özellikleri:

  1. Toplumsaldır. İnsanların toplum halinde yaşamasından doğar.
  2. Tarihseldir.
  3. Öğrenilir ve öğretilir. Sonradan kazanılır.
  4. Sürekliliğe sahiptir. Kuşaktan kuşağa aktarılır. Devamlılık gösterir.
  5. Toplumdan topluma değişir.
  6. Uyulması gereken kurallardan oluşur.
  7. Kültürün maddi öğeleri, manevi öğelerinden hızlı değişir.
  8. Kültür dil yolu ile sonraki nesle aktarılır.
  9. Her kültürün alt kültürleri vardır.

Kültürün işlevleri:

  1. Bireylere, toplumlara yaşam için gereken davranış kalıplarını(değerler-normlar) sunar.
  2. Toplumları birbirinden ayıran, özgün kılan işleve sahiptir.
  3. Toplumsal bütünlük ve uyumu sağlar.
  4. Bireylere kimlik kazandırır.

Kültür ile ilgili kavramlar:

Kültürel gecikme: Kültürün maddi unsurlarının hızlı değişmesine rağmen, manevi unsurlarının yavaş değişmesi sonucunda ortaya çıkan durumdur.

Kültürel çatışma: Hakim kültüre diğer kültürden giren öğelerin, hakim kültür üyeleri tarafından benimsenmemesi durumunda ortaya çıkan sorunlu durumdur.

Alt kültür: Egemen kültürün altındaki farklı kültür anlamına gelir.

Kökleşmiş kültür: Ortak yaşam sonucu ortaya çıkmış, toplumun sürekliliğin sağlayan, ilişkileri düzenleyen ve yazısız olan görenek-adet-gelenek-örf gibi normlara verilen isimdir.dersimiz.com

Görenek: Tekrarlarla oluşan yaptırımı zayıf davranışlardır.(bıyık)

Adet: Göreneklerin yaygınlaşması (evlenme törenleri) notbak.com

Gelenek: Adetlerin uzun süre kullanılması(yağlı güreşler)

Örf: Adetlerin toplum tarafından yüceltilmesi (yakın akraba evliliği)

Kültürel merkeziyetçilik (etnosantrizm):  Bireylerin diğer kültürleri kendi kültürünü temel alarak değerlendirmesidir.

Sosyalleşme: Bireyin toplumunun kurallarını değerlerini öğrenmesidir.

Kültürleme: Bireyin toplumun istek ve beklentilerine uyacak şekilde etkilenmesi ve değiştirilmesidir.

Kültürlenme: Kültürler arası etkileşim sonucunda asıl kültürlerde bulunmayan öğelerin ortaya çıkması. Bireyin diğer kültür ile kendi kültürünü kendinde birleştirmesidir. Ortaya çıkan yeni kültürel öğe, her iki kültürde de bulunmayan yeni bir kültürel öğedir. 

Kültürel katılma: İnsanların içinde yaşadığı kültürü kazanma sürecini ifade eder. Üç biçimde kültüre katılma görülür –kültürün genel unsurlarına katılma(dil-din-davranış kalıpları), --kültürün özel unsurlarına katılma(meslekler), --seçenekler yoluyla kültürel unsurlara katılma(dernekler-sendikalar)

Kültürleşme: Kültürel yayılma sonucunda farklı kültürlerin etkileşime girmesi ve her iki kültüründe değişmesidir.

Kültürel yayılma: Toplumun maddi ve manevi öğelerinin dıştan içe ve içten dışa doğru yayılmasıdır.

Kültür emperyalizmi: Bir devletin ekonomik ve siyasi çıkarlarını gerçekleştirmek için başka toplumlar üzerine uyguladığı kültürel sömürüye denir.

Kültürel yozlaşma: Kültürel emperyalizm ve kültürleşme sonucunda bir toplumun kültürel öğelerine bozulma başlamasına denir.

Kültürel asimilasyon: Bir kültürün başka bir kültürü kendi içinde yok etmesi.


Ekleyen : dersimiz.com